History

Bill Mollison

Per­ma­kul­tu­ra jest filo­zo­fią pra­cy z natu­rą, raczej niż prze­ciw­ko niej; filo­zo­fią dłu­go­trwa­łej i uważ­nej obser­wa­cji, raczej niż dłu­go­trwa­łe­go i bez­myśl­ne­go wysił­ku; jest rów­nież spo­so­bem patrze­nia na rośli­ny i zwie­rzę­ta we wszyst­kich peł­nio­nych przez nie funk­cjach, raczej niż trak­to­wa­nia ich czy jakie­go­kol­wiek inne­go obsza­ru jako ode­rwa­ne­go od cało­ści, poje­dyn­cze­go sys­te­mu produkcyjnego.

 — Bill Mol­li­son Intro­duc­tion to per­ma­cul­tu­re 1991

Bill_Mollison_0111

Per­ma­kul­tu­ra – cicha rewo­lu­cja – wywiad z Bil­lem Mollisonem 

Masanobu Fukuoka Idealne, nat­u­ralne gospodarstwo

Osta­tecz­nym celem rol­nic­twa nie jest upra­wa roślin, ale dosko­na­le­nie ludzi i pod­no­sze­nie ich świadomości.
 Masa­no­bu Fuku­oka, Rewo­lu­cja źdźbła słomy

Masanobu Fukuoka pionier permakultury

Na ide­al­nej natu­ral­nej far­mie, czy w miej­skim gospo­dar­stwie, powin­na być upra­wia­na mie­szan­ka drzew owo­co­wych w tym wsze­la­kich orze­chów, pod nimi powin­ny rosnąć warzy­wa, zbo­ża i jago­dy… Powin­ny bie­gać tam kury 1)↓ szpe­ra­jąc i dra­piąc wśród roślin, chwa­stów 2)↓… Kie­dy mówi­łem o tym w Japo­nii 3)↓ patrzo­no na mnie jak na ode­rwa­ne­go od rze­czy­wi­sto­ści fan­ta­stę, lecz w Sta­nach 4)↓ podob­ny pomysł jest atrak­cyj­ny dla więk­szej gru­py ludzi, stąd łatwiej zro­zu­mieć go i wpro­wa­dzić go w życie. Suge­ru­ję rów­nież by w mia­stach wzdłuż ulic 5)↓ zamiast drzew ozdob­nych sadzo­no drze­wa owo­co­we i by zamiast traw­ni­ków i sezo­no­wych kwia­tów na klom­bach upra­wiać warzy­wa, tak by miesz­kań­cy mia­sta wycho­dząc na spa­cer, mogli zerwać i zjeść owoc z drze­wa rosną­ce­go wzdłuż chod­ni­ka. Zauwa­ży­łem, że ludzie wyobra­ża­jąc sobie taki pomysł nabie­ra­ją entuzjazmu…
Masa­no­bu Fuku­oka, Sawing Seeds in the Desert

wię­cej zdjęć: Masa­no­bu Fuku­oka and His Farm

UPRAWA BEZ ORKI
Upra­wa bez orki 6)↓ jaką w Japo­nii wpro­wa­dził i pro­pa­go­wał Masa­no­bu Fuku­oka, do warun­ków euro­pej­skich dosto­so­wa­na zosta­ła przez Emi­lię Haze­lip. Czę­ścio­wo zmo­dy­fi­ko­wa­na bez­in­wa­zyj­na meto­da mistrza Fuku­oka nazwa­na upra­wą syner­gicz­ną roz­po­wszech­ni­ła się w Hisz­pa­nii, Fran­cji i w Ita­lii, gdzie ogrod­ni­czy ruch per­ma­kul­tu­ro­wy posia­da wyraź­ne syner­gicz­ne (no-till) inklinacje.
 Upra­wa bez orki ma na celu ochro­nę gle­by (orka powo­du­je ero­zję), jej natu­ral­ne wzbo­ga­ca­nie w sub­stan­cję orga­nicz­ną i war­to­ści odżyw­cze poprzez ochro­nę ekosystemu…

KULKI NASIENNE


WIKIPEDIA
Masa­no­bu Fukuoka

Refe­ren­ces
1 kury mają bar­dzo dobry wpływ na utrzy­ma­nie jako­ści gle­by i har­mo­nię ogro­do­we­go eko­sys­te­mu patrz: kurzy trak­tor – wiki
2 dla mistrza Masa­no­bu nie ma cze­goś takie­go jak chwa­sty
3 w latach siedemdziesiątych
4 lata dzie­więć­dzie­sią­te… i obec­nie w Pol­sce mam taką nadzie­ję – ben
5 pro­po­nu­ję robić to w parkach
6 po angiel­sku: No-till Fra­ming

Rudolf Steiner Biodynamika i alternatywna edukacja

Per­ma­kul­tu­ra dotar­ła do nas z Austra­lii, przez Ame­ry­kę. Czę­ścio­wa praw­da, jej zało­ży­cie­le stam­tąd rów­nież  1)↓ się wywo­dzą. W Japo­nii rady­kal­ną per­ma­kul­tu­rę pod nazwą „natu­ral­ne­go rol­nic­twa” pro­mo­wał Masa­no­bu Fuku­oka, a w Euro­pie oso­bą odpo­wie­dzial­ną za zwrot uwa­gi na pro­blem był Rudolf Ste­iner antro­po­zof, twór­ca bio­dy­na­mi­ki i pre­kur­sor edu­ka­cji alter­na­tyw­nej 2)↓.

Steiner Rudolf 11a-1916

WYKŁADY Z ROLNICTWA
Na począt­ku czerw­ca 1924 w Kobie­rzy­cach na Ślą­sku, obec­nie w powie­cie wro­cław­skim zor­ga­ni­zo­wa­ny został kurs „Pod­sta­wy wie­dzy ducho­wej dla powo­dze­nia w rol­nic­twie”, któ­ry popro­wa­dził Rudolf Ste­iner. Było to osiem wykła­dów dla zain­te­re­so­wa­nych pro­ble­mem postę­pu­ją­cej degra­da­cji w rol­nic­twie, spad­kiem jako­ści pło­dów rol­nych i pogor­sze­niem zdro­wia zwierząt…
 W fol­war­ku opo­dal pała­cu gdzie odby­wa­ły się wykła­dy powsta­ło nowa­tor­skie na owe cza­sy bio­dy­na­micz­ne gospo­dar­stwo rol­no-ogrod­ni­cze kła­dą­ce nacisk na ochro­nę śro­do­wi­ska i zdro­we żywie­nie jako alter­na­ty­wę rol­nic­twa prze­my­sło­we­go. W 75 rocz­ni­cę tego wyda­rze­nia wmu­ro­wa­no w ścia­nę pała­cu sto­sow­ną tabli­cę pamiąt­ko­wą.
 Bio­dy­na­mi­ka jako astro­lo­gicz­no-alche­micz­na odmia­na rol­nic­twa eko­lo­gicz­ne­go mie­ści się dobrze w per­ma­kul­tu­rze, cho­ciaż nie­któ­rzy per­ma­kul­tu­ry­ści :) nie­chęt­nie to przy­zna­ją. Waż­ne, by wie­dzieć, że w Pol­sce, a to prze­cież naj­bliż­sza nam oko­li­ca, rol­nic­two eko­lo­gicz­ne wywo­dzi się wła­śnie z biodynamiki.


WIĘCEJ O BIODYNAMICE

Refe­ren­ces
1 rów­nie waż­ną co Bill Mol­li­son, a może nawet waż­niej­szą posta­cią w per­ma­kul­tu­rze jest Masa­no­bu Fukuoka
2 o eku­ka­cji alter­na­tyw­nej Rudol­fa Ste­ine­ra w sen­sie per­ma­kul­tu­ro­wym niżej

Filozoficzne korzenie Platon, Epikur, gnostycy, Hildegarda z Bingen, Joachim z Fiore, Jakub Böhme… Gassendi? Rousseau, Thoreau, Tołstoj… Chrześcijaństwo, Islam, Taoizm, Buddyzm, Hindu (joga) i kultura pierwotna

JEAN-JACQUES ROUSSEAU
TEORIA STANU NATURY

Ludzie nie są ukształ­to­wa­ni do sku­pia­nia się w mro­wi­ska, ale do tego, żeby żyć w roz­rzu­ce­niu po zie­mi, któ­rą powin­ni upra­wiać. Im bar­dziej sku­pia­ją się, tym się bar­dziej psują.
J.J. Rous­se­au „Emil, czy­li o wychowaniu”

Uwiel­bie­nie natu­ry było u Rous­se­au następ­stwem potę­pie­nia cywi­li­za­cji. Jeśli zło pocho­dzi z cywi­li­za­cji, to dobra może­my zna­leźć jedy­nie w natu­rze. Rous­se­au poj­mo­wał natu­rę jako stan pier­wot­ny. Jeśli cywi­li­za­cja jest źró­dłem zła to naj­do­sko­nal­szy jest stan pier­wot­ny i naj­do­sko­nal­si są ludzie nie tknię­ci jesz­cze przez cywi­li­za­cję.” – wykłady.org

Ten, kto pierw­szy ogro­dził kawa­łek zie­mi, powie­dział «to moje» i zna­lazł ludzi dość naiw­nych, by mu uwie­rzyć, był praw­dzi­wym zało­ży­cie­lem spo­łe­czeń­stwa. Iluż to zbrod­ni, wojen, mor­derstw, ile nędzy i gro­zy był­by rodza­jo­wi ludz­kie­mu oszczę­dził ten, kto by koł­ki wyrwał lub rów zasy­pał i zawo­łał do oto­cze­nia: «Uwa­ga! Nie słu­chaj­cie tego oszu­sta; będzie­cie zgu­bie­ni, gdy zapo­mni­cie, że pło­dy zie­mi nale­żą do wszyst­kich, a zie­mia do nikogo»”
J.J. Rous­se­au, Roz­pra­wa o pocho­dze­niu i pod­sta­wach nie­rów­no­ści mię­dzy ludź­mi, 1754


EKO ZRÓWNOWAŻONY PLATON
frag­ment REPUBLIKI (PAŃSTWA)

Platon…naprzód zasta­nów­my się – mówi Sokra­tes – w jaki spo­sób będą czas spę­dza­li ludzie, któ­rzy się tak urzą­dzi­li. Pobu­do­wa­li sobie domy, nie­praw­daż? Poży­wie­nie będą robi­li i wino, i ubra­nia, i buty. Latem będą prze­waż­nie pra­co­wa­li nago i boso, a zimą odzia­ni i obu­ci jak nale­ży. Żywić się będą robiąc z jęcz­mie­nia kru­py, a z psze­ni­cy mąkę. Jed­no będą goto­wać, a z dru­gie­go cia­sto robić i dosko­na­łe plac­ki, i chle­by na jakichś trzcin­kach albo na czy­stych liściach będą poda­wa­li. Będą leże­li na pod­ściół­kach usła­nych z wikli­ny, z powo­ju i mir­tu. Będą sobie uży­wa­li, a dzie­ci przy nich też, będą potem popi­ja­li wino, wień­ce mając na gło­wach i śpie­wa­jąc na chwa­łę bożą, i roz­kosz­nie będą obco­wa­li z sobą, nie robiąc dzie­ci ponad stan, bo będą się bali ubó­stwa albo woj­ny… (wię­cej)
Pla­ton, Pań­stwo, Księ­ga II [372, 373], przeł. Wła­dy­sław Witwicki


TAOIZM
frag­ment ZHUANGZI

LaoziPew­ne­go razu Chu­ang Chou śnił, że jest dosko­na­le szczę­śli­wym moty­lem odda­ją­cym się przy­jem­no­ści podą­ża­nia za wła­sny­mi kapry­sa­mi. Nie wie­dział o tym, że śni.
 Nagle obu­dził się, poczuł i zoba­czył, że jest obcią­żo­nym for­mą Chou… Jed­nak po namy­śle poczuł że nie jest do koń­ca pewien bycia Chou, któ­ry śnił że jest moty­lem, bo prze­cież może być moty­lem, któ­ry śni że jest Chou…
 Nie­mniej mię­dzy Chou a moty­lem ist­nie­je zasad­ni­cza różnica.
 Coś takie­go nazy­wa się trans­for­ma­cją życia.

Wię­cej frag­men­tów Zhu­ang­zi: Uczeń Kon­fu­cju­sza, Zamro­czo­na rze­czy­wi­stość, Drze­wo do nicze­go.


GILGAMESZ
EPOS SUMERYJSKI

Gilgamesh

…uczło­wie­cze­nie Enki­du przez Szam­hat – kapłan­kę Isz­tar, i rośli­na nie­śmier­tel­no­ści poda­ro­wa­na przez Utna­pisz­ti­ma (przed­po­to­po­we­go człowieka)…


LITERATURA

  • Aldo­us Hux­ley – Phi­lo­so­phia peren­nis (Filo­zo­fia Wieczysta)
  • Jared Dia­mond – The World Until Yester­day: What Can We Learn from Tra­di­tio­nal Societies?
  • Gil­ga­mesh by Ste­phen Mitchell