Cicha rewolucja z Billem Mollisonem rozmawia Scott London

Bill Mol­li­son mówił o sobie, że jest śro­do­wi­sko­wym bio­lo­giem i wędrow­nym nauczy­cie­lem. Lecz moż­na przed­sta­wić go jako ani­ma­to­ra – pro­wo­ka­to­ra. Jego opu­bli­ko­wa­na w 1978 roku książ­ka Per­ma­cul­tu­re One zapo­cząt­ko­wa­ła mię­dzy­na­ro­do­wy ruch odno­wy zie­mi, uwa­ża­ny przez wie­lu za rewo­lu­cyj­ny i wywrotowy.

Per­ma­kul­tu­ra (po angiel­sku per­ma­cul­tu­re od per­ma­nent, czy­li trwa­łe, cią­głe, nie­prze­rwa­ne i agri­cul­tu­re rol­nic­two) – jest filo­zo­fią zin­te­gro­wa­ne­go pro­jek­to­wa­nia śro­do­wi­ska i obej­mu­je ogrod­nic­two, archi­tek­tu­rę, eko­lo­gię, a nawet zarzą­dza­nie pie­niędz­mi i pro­jek­to­wa­nie spo­łecz­no­ści. Pod­sta­wo­wą zasa­dą per­ma­kul­tu­ry jest two­rze­nie samo­utrzy­mu­ją­cych się (susta­ina­ble) sys­te­mów, któ­re zaspo­ka­ja­ją wła­sne potrze­by i zago­spo­da­ro­wu­ją swo­je odpady.
 Na pomysł per­ma­kul­tu­ry Bill Mol­li­son wpadł pod­czas wie­lo­let­nich stu­diów nad eko­sys­te­ma­mi lasów desz­czo­wych i pusty­ni Austra­lii, kie­dy to obser­wo­wał, jak orga­ni­zmy łączą się natu­ral­nie we wza­jem­nie dobro­czyn­ne spo­łecz­no­ści. Fakt ten posłu­żył mu w roz­wo­ju nowe­go podej­ścia do upra­wy zie­mi i pro­jek­to­wa­nia spo­łecz­no­ści, podej­ścia któ­re ma na celu sta­wia­nie wła­ści­wych ele­men­tów we wła­ści­wych miej­scach tak, że wza­jem­nie wspo­ma­ga­ją się i pod­trzy­mu­ją w istnieniu.
 Per­ma­kul­tu­ro­wa idea Mol­li­so­na roz­prze­strze­ni­ła się po świe­cie, obec­nie prak­ty­ko­wa­na we wszyst­kich stre­fach kli­ma­tycz­nych – w lasach desz­czo­wych Ame­ry­ki Połu­dnio­wej, na pusty­ni Kala­ha­ri, w ark­tycz­nych regio­nach pół­noc­nej Skan­dy­na­wii, rów­nież w Pol­sce, gdzie z wypra­co­wa­nych w ramach per­ma­kul­tu­ry roz­wią­zań (zda­rza się, nawet nie w peł­ni świa­do­mie) korzy­sta dzi­siaj orga­nicz­no-bio­lo­gicz­ne rol­nic­two, ogrod­nic­two, eko­lo­gicz­ne budow­nic­two oraz oddol­ne ini­cja­ty­wy społeczne.
 Cho­ciaż więk­szość Pola­ków (Euro­pej­czy­ków czy Ame­ry­ka­nów…) nie zna Bil­la Mol­li­so­na, w Austra­lii jest on naro­do­wą iko­ną, gdzie w 1981 roku został wybra­ny „Czło­wie­kiem roku”, po otrzy­ma­niu pre­sti­żo­wej nagro­dy Right Live­li­ho­od Award, zwa­nej też Alter­na­tyw­ną Nagro­dą Nobla, za roz­wój i pro­mo­cję permakultury.
 Poniż­sza roz­mo­wa na temat jego inno­wa­cyj­nej filo­zo­fii pro­jek­to­wa­nia przy­ja­zne­go śro­do­wi­ska mia­ła miej­sce w San­ta Bar­ba­ra (w 2005 roku) przy oka­zji inten­syw­ne­go, dwu­ty­go­dnio­we­go kur­su jaki co roku Mol­li­son pro­wa­dzi w Ojai…
 Usie­dli­śmy przy sto­le. Bill, nie­wy­so­ki, krę­py pan z siwą bro­dą i sze­ro­kim uśmie­chem, jest jed­nym z naj­bar­dziej sym­pa­tycz­nych i dobro­tli­wych ludzi jakich mia­łem oka­zję poznać. Nie­stru­dzo­ny gawę­dziarz – zda­je się posia­dać histo­ryj­kę albo dow­cip na każ­dą oka­zję – jego traf­ne i czę­sto dosad­ne uwa­gi łago­dzo­ne są zawsze ser­decz­nym i zaraź­li­wym śmiechem.

Bill Mollison twórca permakultury

Bill Mol­li­son: …zasa­dy etycz­ne per­ma­kul­tu­ry są pro­ste: tro­ska o Zie­mię, tro­ska o ludzi, oraz rein­we­sto­wa­nie nad­wy­żek w te wła­śnie cele…

Czy­taj dalej

Bill Mollison

Per­ma­kul­tu­ra jest filo­zo­fią pra­cy z natu­rą, raczej niż prze­ciw­ko niej; filo­zo­fią dłu­go­trwa­łej i uważ­nej obser­wa­cji, raczej niż dłu­go­trwa­łe­go i bez­myśl­ne­go wysił­ku; jest rów­nież spo­so­bem patrze­nia na rośli­ny i zwie­rzę­ta we wszyst­kich peł­nio­nych przez nie funk­cjach, raczej niż trak­to­wa­nia ich czy jakie­go­kol­wiek inne­go obsza­ru jako ode­rwa­ne­go od cało­ści, poje­dyn­cze­go sys­te­mu produkcyjnego.

 — Bill Mol­li­son Intro­duc­tion to per­ma­cul­tu­re 1991

Bill_Mollison_0111

Per­ma­kul­tu­ra – cicha rewo­lu­cja – wywiad z Bil­lem Mollisonem 

Założenia wstępne z roku ’15

Stro­na niniej­sza jest zacząt­kiem por­ta­lu inter­ne­to­we­go poświę­co­ne­go per­ma­kul­tu­rze (kul­tu­rze trwa­łej) w sze­ro­kim rozumieniu.

Pro­jekt zakła­da zebra­nie w jed­nym miej­scu w necie (pod tym adre­sem) wszel­kich infor­ma­cji jakie dostęp­ne są na temat per­ma­kul­tu­ry po pol­sku: recen­zje ksią­żek, lin­ki na inne „per­ma” stro­ny, pre­zen­ta­cje miejsc i ludzi zaj­mu­ją­cych się per­ma­kul­tu­rą – coś cze­go do tej pory nie ma i cze­go moim zda­niem bra­ku­je – przej­rzy­ste­go przed­sta­wie­nia idei sto­ją­cej za per­ma­kul­tu­rą, teo­rii i oczy­wi­ście praktyki…
 Por­tal doce­lo­wo to baza wie­dzy, przede wszyst­kim z funk­cją edu­ka­cyj­ną, w for­mie hiper­tek­stu; jego two­rze­nie w przy­szło­ści (jeśli przyj­mie się zdro­wo, zacznie rosnąć i kwit­nąć :-) ma zostać uwol­nio­ne na zasa­dach wiki).
 Zachę­cam, mile widzia­ne dobre tek­sty, tłu­ma­cze­nia kla­sy­ków: Bil­la Mol­li­so­na, Davi­da Holm­gre­na, Masa­no­bu Fuku­oki, Rudol­fa Ste­ine­ra i innych – nie­ko­niecz­nie całe tek­sty; cie­ka­we frag­men­ty mają nie­raz więk­sze oddziaływanie.
 Do dzieła…

Ben A. Lazar, 16.07.15

Zasady permakultury David Holmgren

powy­żej ↑ gra­fi­ka ze stro­ny: permacultureprinciples.com

Pod­sta­wę i cen­trum per­ma­kul­tu­ry sta­no­wią zasa­dy etycz­ne warun­ku­ją­ce sto­so­wa­nie 12-tu reguł pro­jek­to­wa­nia 1)↓. Ety­ka stoi na stra­ży ich wła­ści­wej reali­za­cji i odpo­wied­nie­go wpro­wa­dza­nia w życie.
 Regu­ły i zasa­dy są uni­wer­sal­ne; są wytycz­ny­mi, któ­re mogą pomóc w oso­bi­stej, eko­no­micz­nej, spo­łecz­nej i poli­tycz­nej reor­ga­ni­za­cji, cho­ciaż spo­so­by ich reali­za­cji będą zmie­niać się dosto­so­wu­jąc do kon­kret­nych warun­ków miej­sca i sytuacji.
 Każ­da zasa­da pro­jek­to­wa­nia może być punk­tem wyj­ścia, drzwia­mi, jakie otwie­ra­ją się i pozwa­la­ją ogar­nąć cały sys­tem myśle­nia, lecz z okre­ślo­nej per­spek­ty­wy, jaka (jeśli tyl­ko zosta­nie zacho­wa­na wraż­li­wość na wza­jem­ne powią­za­nia w roz­wa­ża­nej cało­ści – holi­stycz­ność pro­ble­mu) może uwy­dat­nić wie­lo­ra­kie pozio­my i aspek­ty zastosowania.

    Per­ma­kul­tu­ro­we zasa­dy etyczne
    • Tro­ska o ziemię
    • Tro­ska o ludzi
    • Spra­wie­dli­wy podział  2)↓rein­we­sto­wa­nie zysków w tro­skę o ludzi i ziemię

    Zasa­dy projektowania

    1. Obser­wuj i współdziałaj
    2. Zbie­raj i maga­zy­nuj energię
    3. Zadbaj o dochód
    4. Sto­suj samo­re­gu­la­cję i akcep­tuj feedback
    5. Sto­suj i dowar­to­ścio­wuj odna­wial­ne źró­dła i usługi
    6. Nie pro­du­kuj odpadów
    7. Pro­jek­tuj od ogó­łu do szczegółów
    8. Łącz raczej niż dziel
    9. Sto­suj spo­koj­ne i drob­ne rozwiązania
    10. Sto­suj i doce­niaj różnorodność
    11. Korzy­staj z obsza­rów gra­nicz­nych i ceń marginalność
    12. Wyko­rzy­stuj i dopo­wia­daj twór­czo na zmianę 

patrz rów­nież: Toby Hemen­way Zasa­dy permakultury 

Refe­ren­ces
1 co do trzech zasad etycz­nych w śro­do­wi­sku per­ma­kul­tu­ro­wym panu­je zgo­da, nato­miast zasa­dy pro­jek­to­wa­nia [tutaj 12] cza­sem się róż­nią, cza­sem jest ich mniej lub więcej
2 Ory­gi­nal­nie trze­cia z tych zasad w pod­ręcz­ni­ku Bil­la Mol­li­so­na Per­ma­cul­tu­re: A Desi­gne­r’s Manu­al (1988) sta­no­wi­ła: Ogra­nicz popu­la­cję i kon­sump­cję, co potem zosta­ło zmie­nio­ne na Spra­wie­dli­wy podział (Fair Sha­re), a nawet dzie­le­nie się nad­mia­rem, praw­do­po­dob­nie ze wzglę­du na łagod­niej­szy wydźwięk i łatwiej­sze spo­pu­la­ry­zo­wa­nie idei per­ma­kul­tu­ry… – wiki­pe­dia